Waarom gaap ik zoveel? Dit is een vraag die wij vaak voorbij zien komen. Daarom gaan we in dit artikel vertellen waardoor dit nu eigenlijk kan komen.
Bijna alle dieren gapen, van mensen tot leguanen. Het is iets wat we dagelijks doen, zelfs voordat we waren geboren (ja echt, baby's gapen in de buik). We doen het wanneer we moet zijn, maar soms ook wel erg vaak als we klaarwakker zijn.
Soms zelfs wanneer we het iemand anders hebben zien doen. Dus, wat is dat nou precies, dat gapen?
[share_box]
[toc]
Wat er gebeurd terwijl je gaapt
Als je gaapt, gooi je als het ware je hoofd naar achter, open je je kaken en adem je diep in door je mond en neus. De adem wordt ongeveer 5 seconden ingehouden, en wordt vaak gecombineerd met uitrekken.
Op een of andere manier is deze combinatie van ademen en uitrekken erg aangenaam. Is er echter ook een fysieke reden dat we dit doen?
Een flink potje gapen zien er misschien vrij simpel uit, het is echter best een complet proces als we het verder onderzoeken. Er zijn veel theorieën over waarom mensen nu precies gapen. De theorie dat gapen een soort middel het lichaam is om het brein af te koelen is een vaak gehoorde. Meer over dat later.
Waarom gapen mensen eigenlijk?
Zelfs nadenken over gapen kan ervoor zorgen dat je zal gapen. Ooit geprobeerd om gapen tegen te houden? Het is net zoiets als het proberen tegen te houden van niezen. Je hebt er niet zoveel controle over.
Men dacht voor een lange tijd dat gapen een manier was voor het lichaam om meer zuurstof op te kunnen nemen. Zelfs in de middeleeuwen dacht men al dat gapen ervoor zorgde dat "slechte" lucht het lichaam verliet.
Onderzoeken (zoals deze) hebben echter aangetoond dat dit niet het geval is. In experimenten, waar mensen in kamers werden geplaatst met meer of minder zuurstof, werd er geen enkel aantoonbaar verband gevonden.
Ik ben niet moe, dus waarom gaap ik?
We associëren gapen meestal met vermoeidheid of als teken dat we iets saai vinden, maar onderzoek heeft aangetoond dat mensen ook gapen wanneer ze gestressed zijn.
Onderzoekers hebben bijvoorbeeld ontdekt dat topsporters ook vaak gapen voordat ze moeten presteren. Een goed Nederlands voorbeeld hiervan is schaatsster Ireen Wüst .
Een gapende Wüst wint meestal goud...
Het zelfde geldt voor paratroepers voordat ze uit een vliegtuig springen, gapen komt in die situatie gek genoeg ook vaak voor.
Niet alleen vermoeidheid
Het feit dat we gapen in veel verschillende situaties - en niet alleen wanneer we moei of verveelt zijn - was iets waar wetenschappers lang geen grip op konden krijgen. Vele denken nu dan ook dat gapen door je lichaam gebruikt wordt om te schakelen naar andere "fasen".
Gapen helpt je om in slaap te vallen en om op te staan. Gapen helpt je om meer alert te zijn wanneer je je verveelt, en het maakt je kalmer als je een beetje in paniek bent.
Een nieuwe theorie, die in de afgelopen jaren vooral naar voren komt, kan maar zo iets dé reden zijn waarom we gapen.
Gapen is de thermostaat van je lichaam
Verveling, honger, vermoeidheid, angst: Wat hebben deze dingen gemeen?
Interessant genoeg, zorgen ze er allemaal voor dat de temperatuur in je brein toeneemt.
In een onderzoek is aangetoond dat we gapen om te voorkopen dat onze hersenen niet oververhit raken. Onze hersenen zijn namelijk enorm gevoelig voor temperatuur verandering en presteren het beste wanneer ze koel blijven.
Wanneer je dus gaapt, kan het je lichaam die aangeeft dat je wat verkoeling in je hoofd nodig bent, om je hersenpan wat te verkoelen.
Wat overmatig gapen kan betekenen
Meestal, betekent het dus dat je gewoon niet genoeg hebt geslapen afgelopen nacht. Vermoeid uit bed komen is vrij "normaal" in onze drukke levens tegenwoordig.
Sommige problemen met de gezondheid kunnen echter ook de oorzaak zijn van overmatig gapen. Het is vrij zeldzaam, maar sommige mensen die gapen erg veel als ze een hartaanval krijgen.
Enorm veel gapen komt ook vaak voor bij mensen met bijvoorbeeld epilepsie en migraine. Dit zijn allemaal aandoeningen of ziekten die ook te maken hebben met lichaamstemperatuur.
Is gapen aanstekelijk of toch niet?
We hebben het allemaal wel eens gehad - je ziet iemand gapen, en opeens moet jij ook gapen. Zelfs het kijken naar iemand die gaapt kan je laten gapen. Gapen is inderdaad aanstekelijk (niet alleen bij mensen), maar er is veel onduidelijkheid waarom dit nou eigenlijk is.
Het kan zijn dat gapen bijvoorbeeld een teken is van empathie naar iemand anders toe. Een studie naar "aanstekelijk gapen" heeft in ieder geval al aangetoond dat kinderen onder de vier jaar oud, niet aan te steken zijn met gapen.
Dit kan er mee te maken hebben dat kinderen onder de vier jaar oud nog niet echt empathisch zijn. Dit komt vaak pas rond het vijfde levensjaar (bron)
Een vorm van communicatie?
Sommige onderzoekers stellen ook dat aanstekelijk gapen een soort van primitieve communicatie was onder mensen. Een soort van gezamenlijk het hoofd koel houden door te gapen in stressvolle situaties.
De hele theorie van het koel houden van je hersenen lijkt ons de meest logische tot nu toe. Het is echter nog steeds een theorie; er is nog niets bewezen.
Er is nog veel wat we niet weten over gapen. De "Waarom gaap ik zoveel?" vraag is dan ook nog niet volledig beantwoord. Het is meer dan een teken dat je vermoeid bent, dat is één ding wat zeker is.
Nu kan het zijn dat je je al een tijdje vermoeid voelt, en niet meer zo goed weet wat een goede nachtrust is. Daarom wil ik het nog even met je hebben over het Slaapwijzer.net boek, een boek die duizenden mensen weer heeft leren slapen.
> Ga direct naar het beste informatieve boek over slaap <